Flowform-stroming

Vier gepensioneerde waterliefhebbers ontwikkelden een combinatie van een flowform (een waterschaal die het water in een liggende lemniscaatvorm laat stromen) en een vistrap, waarmee vissen langs een stuw naar hun paaiplaatsen kunnen zwemmen. Een fishflowform, een wereldprimeur in Nederland.

Een vistrap is in Nederland op vele plaatsen te vinden, maar een combinatie een vistrap en een flowform is nieuw En het was nog niet zo eenvoudig om te maken. Voormalig Rijkswaterstaatsmedewerker Bart Wesseling en kunstenaar Paul van Dijk vertellen in AM over hun zoektocht naar de ideale 'fishflowform'. “Een vistrap is bedoeld om een hoogteverschil te overbruggen; vissen kunnen namelijk niet tegen een stuw op zwemmen, omdat die afstand te hoog is. Een vistrap naast de stuw maakt het voor vissen mogelijk in kleine trapjes omhoog te komen. Een verticale beweging. Maar het water in een flowform stroomt in een horizontale beweging. Hoe krijg je dat samen?

 

 

Positieve effecten voor ecosysteem

Wat de hypnotiserende lemniscaatvormige stroming in het water in de flowform precies met water doet, is buiten deze meetbare parameters nog een groot raadsel. Ook hoe deze beweging in het water in een flowform ontstaat, is nog niet in formules gevangen. “Met de bestaande wetenschappelijke onderzoeksmethoden kun je deels verklaren wat er in een flowform gebeurt,” aldus Hans. “Je kunt bijvoorbeeld stroomsnelheid meten en hoe snel het zuurstofgehalte in het water toeneemt.”

 

 

In de jaren ’80 werd al uitgebreid onderzoek gedaan naar de gevolgen voor het ecosysteem van het water, dat door een flowform is gestroomd, vervolgt hij. “In een beekgedeelte waar flowforms waren aangebracht, waren de planten geneigd krachtiger te bloeien en de zaadvorming was er sterker. De planten in de beek zonder flowforms lieten sterkere groei van stengel en blad zien.

Crowdfunding

Naast het ontwerpen van de fishflowform moesten ze op zoek naar de nodige financiën. Met hulp van schenkingen van Triodos Foundation, ASN-Foundation, Fred Foundation en een crowdfunding actie is een bedrag van 22.000 euro, die de stichting zelf moest zien te vinden, bij elkaar verzameld. “Met dit geld draaien we op een minimum, dus wie ons nog wil steunen, kan bij de crowdfunding actie terecht,” zegt Wesseling. Zelf ontvangen de heren overigens niets voor hun werk. “Het is alles liefdewerk-oud papier.”
Met het onderzoeksplan op papier en de financiën op zak kwam er als een geschenk uit de hemel de mogelijkheid om de fishflowform in openbare Nederlandse wateren te realiseren. Waterschap De Dommel wilde de fishflowform in een innovatieve vistrap bij het Brabantse Soerendonk integreren. “Een fantastisch moment, dit waterschap heeft echt zijn nek durven uitsteken,” zegt Wesseling.

 

 

Het hele artikel is te lezen in AM05 dat 3 maart 2017 is verschenen